Эрүүл мэндийн яамнаас гаргасан 2024 оны тайланд дурдсанаар, улсын хэмжээнд нийт 5058 эмэгтэй умайн хүзүүний хорт хавдраар өвчилсөн байна. Зөвхөн сүүлийн нэг жилийн хугацаанд гэхэд 521 шинэ тохиолдол шинээр бүртгэгдсэн нь уг өвчний тархалт тогтвортой өсөж буйг харуулж байна.

2024 оны байдлаар Монгол Улсад 100 мянган хүн тутмын 148 нь умайн хүзүүний хорт хавдартай байгаа бөгөөд энэ нь дэлхийн дунджаас өндөр үзүүлэлтэд тооцогдож байна. Хэдийгээр сүүлийн жилүүдэд урьдчилан сэргийлэх үзлэг, ПАП шинжилгээ болон хүний хөхөнцөр вирусын (ХПВ) вакциныг нэвтрүүлэх ажлууд хийгдэж байгаа ч өвчлөл, нас баралт өндөр хэвээр байна.

Сүүлийн таван жилийн хугацаанд умайн хүзүүний хорт хавдрын улмаас 775 эмэгтэй амь насаа алдсан байна. Энэ нь уг өвчнийг эрт илрүүлэх, оношлох, эмчлэх тогтолцоо бүрэн үр дүнтэй ажиллахгүй байгаагийн илрэл гэж мэргэжилтнүүд үзэж байна. Эмэгтэйчүүдийн дийлэнх нь өвчнөө хожуу шатанд оношлуулдаг бөгөөд энэ нь эмчилгээний үр дүнг бууруулж, амь насанд хүрэх эрсдэлийг нэмэгдүүлдэг байна.

Эрүүл мэндийн байгууллагуудын мэдээллээр умайн хүзүүний хорт хавдрын шалтгааны 90 гаруй хувь нь хүний хөхөнцөр вирусын халдвартай холбоотой байдаг. Тиймээс уг вирусын эсрэг дархлаажуулалт нь хамгийн үр дүнтэй урьдчилан сэргийлэх арга гэж үздэг. Манай улсад 2022 оноос эхлэн 9–14 насны охидыг ХПВ-ийн эсрэг вакцинд хамруулах ажил үе шаттай хийгдэж байгаа бөгөөд вакцины хамрагдалтын түвшинг нэмэгдүүлэх шаардлагатай гэж мэргэжилтнүүд онцолж байна.

Мөн эмэгтэйчүүдийг тогтмол ПАП шинжилгээ өгөх, нөхөн үржихүйн эрүүл мэндийн үзлэгт хамрагдах, эрүүл зан үйлийг хэвшүүлэхэд чиглэсэн олон нийтийн боловсрол, мэдээлэл сурталчилгааг тогтмол явуулах нь өвчний тархалтыг бууруулах чухал хүчин зүйл хэмээн үзэж байна.

Эрүүл мэндийн яамны тайланд дурдсанаар, ирэх жилүүдэд умайн хүзүүний хорт хавдрын тохиолдлыг бууруулахад чиглэсэн “Эрт илрүүлэлт, урьдчилан сэргийлэх үндэсний хөтөлбөр” хэрэгжүүлэхээр төлөвлөж байгаа аж. Энэхүү хөтөлбөрийн хүрээнд орон нутгийн эмэгтэйчүүдийг урьдчилан сэргийлэх үзлэг, оношилгоонд илүү өргөн хамруулах, шинжилгээний чанарыг сайжруулах, шаардлагатай эмчилгээний үйлчилгээний хүртээмжийг нэмэгдүүлэх арга хэмжээнүүдийг хэрэгжүүлэх юм байна.

Мэргэжилтнүүдийн онцолж буйгаар умайн хүзүүний хорт хавдар нь бүрэн эдгэрэх боломжтой өвчин бөгөөд хамгийн гол нь эрт илрүүлж, эмчилгээг цаг алдалгүй эхлүүлэх нь чухал юм. Тиймээс эмэгтэйчүүдийг тогтмол урьдчилан сэргийлэх үзлэгт хамрагдаж, өөрийн эрүүл мэнддээ анхаарал хандуулахыг уриалж байна.