Хууль зүйн туслалцааны тухай хуулийн төслийн анхны хэлэлцүүлгийг явуулав

Aдмин / Хууль

Хууль зүйн туслалцааны тухай хуулийн төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслүүдийн анхны хэлэлцүүлгийг явууллаа.

Хууль зүйн байнгын хорооны санал, дүгнэлтийг УИХ-ын гишүүн Б.Дэлгэрсайхан танилцуулав.

Хууль зүйн байнгын хорооны 2021 оны 11 дүгээр тогтоолоор УИХ-ын гишүүн Б.Дэлгэрсайханаар ахлуулан, УИХ-ын гишүүн Л.Мөнхбаатар, Ц.Мөнхцэцэг, Б.Пүрэвдорж, Н.Учрал нарын бүрэлдэхүүнтэйгээр хуулийн төслийг Байнгын хорооны болон чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар хэлэлцүүлэх бэлтгэл хангах, санал, дүгнэлтийн төсөл боловсруулах үүрэг бүхий ажлын хэсгийг байгуулж, ажлын хэсэгт мэргэжил, арга зүйн туслалцаа үзүүлэх, мэдээллээр хангах дэд ажлын хэсэгт холбогдох мэргэжлийн хүмүүсийг оролцуулан ажилласан байна.

Хууль зүйн байнгын хороо 2022 оны 01 дүгээр сарын 11-ний өдрийн хуралдаанаараа хуулийн төслүүдийн анхны хэлэлцүүлгийг явуулсан бөгөөд Монгол Улсын Их Хурлын чуулганы хуралдааны дэгийн тухай хуулийн 39 дүгээр зүйлийн 39.4 дэх хэсэгт заасны дагуу хуулийн төслүүдийг зүйл бүрээр хэлэлцсэн болно гэлээ.

Хуулийн төслийн анхны хэлэлцүүлгийг явуулах үед УИХ-ын гишүүн Б.Энхбаяр цагдан хорих байранд хүний эрх зөрчигдөж байгаа талаар, УИХ-ын гишүүн Б.Энх-Амгалан үйлчлүүлэгч төлбөрийн чадваргүйгээ хэрхэн тодорхойлох талаар, УИХ-ын гишүүн Ц.Мөнх-Оргил өмгөөллийн үйлчилгээ авсан иргэдийн хэдэн хувь нь улсын өмгөөлөгчөөр өмгөөлүүлсэн тухай тоон мэдээллийн талаар, УИХ-ын гишүүн Ц.Сандаг-Очир улсын өмгөөлөгчийн ажиллах нөхцөл, нийгмийн баталгаа хэрхэн хангагдаж байгаа талаар, УИХ-ын гишүүн Ш.Раднаасэд ажлаас үндэслэлгүй халагдсан өмгөөллийн үйлчилгээ авах боломжгүй хүмүүс тус хуулийн үйлчлэх хүрээнд хамаарах эсэх талаар асуулт асууж, хариулт авсан бол УИХ-ын гишүүн Б.Энх-Амгалан улсын өмгөөлөгч нь хуулиар хориглоогүй хандив авч болохоор төсөлд заасан бөгөөд энэ нь ашиг сонирхлын зөрчил үүсгэж болзошгүй талаар саналаа илэрхийлжээ.

Ажлын хэсгээс хуулийн төсөлтэй холбогдуулан ялгаварлан гадуурхах, хүүхдийн эсрэг гэмт хэргийн хохирогчоос гадна шаардлагатай тохиолдолд хүүхэд хамгаалах байгууллага, нийгмийн ажилтан, мөрдөгч, прокурор, шүүгч хүсэлт гаргах, түүнчлэн үл хөдлөх эд хөрөнгө өмчлөх эрх нь зөрчигдсөн захиргааны хэргийн төлбөрийн чадваргүй иргэдийг хамруулж, үнэ төлбөргүй хууль зүйн туслалцаа үзүүлэх хамрах хүрээг өргөжүүлэх зэрэг зарчмын зөрүүтэй 11 санал болон найруулгын шинжтэй 3 санал гаргасныг Байнгын хорооны хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонх дэмжсэн байна.

Улсын өмгөөлөгчийн эрх зүйн байдал, ажиллах нөхцөл, нийгмийн баталгааг хангах зорилгоор улсын ахлах өмгөөлөгч, улсын өмгөөлөгчийн албан тушаалын ангилал, зэрэглэл, цалингийн хэмжээг тогтоох итгэлцүүрийг Засгийн газар батлах зарчмын зөрүүтэй 1 саналыг хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонх дэмжээгүй байна.

Хуулийн төслүүдийн анхны хэлэлцүүлгийг явуулах үед УИХ-ын гишүүн Ц.Сандаг-Очир хуулийн төслийн 19 дүгээр зүйлийн 19.1.3 дахь заалттай холбогдуулан нийслэлээс алслагдмал дүүрэгт ажиллаж байгаа улсын өмгөөлөгчийг аймгийн төвөөс бусад суманд ажиллаж байгаа улсын өмгөөлөгчийн нэгэн адил ажиллах нөхцөл, нийгмийн баталгаанд хамруулах зарчмын зөрүүтэй санал гаргасныг хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонх дэмжжээ.

Түүнчлэн ажлын хэсгээс Хууль зүйн туслалцааны тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөлтэй хамт өргөн мэдүүлсэн Цэргийн албаны тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн талаарх зарчмын зөрүүтэй 1 санал, Монгол Улсын засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж, түүний удирдлагын тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн талаарх зарчмын зөрүүтэй 1 санал, Монгол Улсын засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж, түүний удирдлагын тухай хууль /Шинэчилсэн найруулга/-д өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн талаарх зарчмын зөрүүтэй 1 санал тус тус боловсруулсныг Байнгын хорооны хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонх дэмжсэн байна.

Хэлэлцэж буй асуудалтай холбогдуулан УИХ-ын гишүүд асуулт асууж, байр сууриа илэрхийлсэн юм.

Тухайлбал, УИХ-ын гишүүн Н.Наранбаатар, улсын өмгөөлөгчийн нийгмийн баталгааны асуудал хуулийн төсөлд хэрхэн туссан бэ. Орон нутагт, аймгуудад хууль зүйн туслалцаа авах иргэдийн тоо сүүлийн жилүүдэд нэмэгдсээр байгаа. Гэтэл хөдөө орон нутагт ажиллах өмгөөлөгч хангалтгүй учир нийслэлээс томилогдоод очдог. Тэд орон нутагт очоод амьдрах орон байр байдаггүй. Улсын өмгөөлөгчдийг орон байраар хангах талаар тусгасан уу хэмээн лавласан. Түүнчлэн ИТХ, Засаг даргын эрх хэмжээнд ямар зохицуулалт хийх, цалин хөлсний асуудал хэрхэн туссан, орон байраар хангах эсэхийг лавлаж байлаа.

Хууль зүй, дотоод хэргийн яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга Б.Баасандорж, 2013 онд Төлбөрийн чадваргүй яллагдагчид үзүүлэх хууль зүйн туслалцааны тухай хууль батлагдсан. Бид энэ хуулийн шинэчилсэн найруулгын төслийг боловсруулахдаа өмнөх хуулийн хэрэгжилтийн үр дагаврын үнэлгээг хийхэд сая Н.Наранбаатар гишүүний хэлсэн асуудлууд улсын өмгөөлөгчдөд тулгардаг гэдэг нь тогтоогдсон. Ялангуяа улсын өмгөөлөгч орон нутагт ажиллахад нийгмийн баталгаа, ажиллах нөхцөл, цалингийн хэмжээ гээд олон асуудал тулгардаг. Энэ асуудал шийдэгдэхгүй байснаараа орон нутаг дахь иргэд Монгол Улсын Үндсэн хуульд заасан хууль зүйн туслалцаа авах эрх нь зөрчигдөхөд хүрч байна. Хуулийн төслийн үзэл баримтлалын хүрээнд дээр дурдагдсан асуудлуудыг шийдэхээр нэлээд хэдэн заалтуудыг оруулж ирсэн. Жил бүр эмнэлгийн үзлэг, оношилгоо, шинжилгээнд төрийн зардлаар үнэгүй хамрагдах, аймгийн төвд тасралтгүй ажиллаж байгаа улсын өмгөөлөгчид зургаан сарын, суманд тасралтгүй ажиллаж байгаа улсын өмгөөлөгчид 12 сарын цалинтай тэнцэх хэмжээний мөнгөн урамшууллыг таван жил тутам олгох, улсын өмгөөлөгчийн ажиллах нөхцөлийг хангахтай холбоотой аймгийн ИТХ, Засаг даргын хэрэгжүүлэх чиг үүргийг тусгах гэх мэт. Бүх шатны ИТХ, Засаг дарга нь иргэний эрх, эрх чөлөө, хууль ёсны ашиг сонирхлыг хамгаалах чиг үүргийг хэрэгжүүлэх нөхцөлийг бүрдүүлэх зорилгоор хууль зүйн туслалцаа үзүүлэх байгууллагын салбарын өмгөөлөгч ажилтныг орон сууц, тээврийн хэрэгслээр хангах, улсын өмгөөлөгч, түүний гэр бүлийн гишүүнд дэмжлэг үзүүлэхэд шаардагдах зардлыг орон нутгийн төсвөөс санхүүжүүлж болно хэмээн төсөлд тусгасан гэлээ.

Өнөөдөр улсын хэмжээнд 72 улсын өмгөөлөгч ажилладаг бөгөөд дунджаар 800 мянган төгрөгийн цалинтай аж. Ийм болохоор улсын өмгөөлөгчөөр ажиллах хүн олдох нь ховор байдаг гэж Төрийн нарийн бичгийн дарга хэллээ. Шинэ хуулийн төсөлд улсын өмгөөлөгчөөр ажиллах хүний цалинг шүүх, прокурортой дүйцүүлэх итгэлцүүрээр Засгийн газар тогтоох байдлаар саналын томьёолол боловсруулан оруулж байгаа. Энэ асуудал дэмжигдвэл улсын өмгөөлөгчид 1.5-2 сая төгрөгийн цалин авах боломж бүрдэнэ гэлээ.

Гишүүд асуулт асууж, байр сууриа илэрхийлсний дараа Хууль зүйн байнгын хорооны дэмжсэн болоод дэмжээгүй саналын томьёоллуудаар санал хураалт явуулсан бөгөөд төслийг эцсийн хэлэлцүүлэгт бэлтгүүлэхээр Хууль зүйн байнгын хороонд шилжүүллээ. Ингэхдээ хуулийн төслийн зарим заалтыг илүү нарийвчлан тодорхойлохыг хуралдаан даргалагчийн зүгээс чиглэл болгосон юм.


Сэтгэгдэл


0 сэтгэгдэл байна
1000 тэмдэгт оруулах үлдлээ.
Уншигчдын бичсэн сэтгэгдэлд Medee.MN хариуцлага хүлээхгүй болно. Манай сайт ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул Та сэтгэгдэл бичихдээ бусдын эрх ашгийг хүндэтгэн үзнэ үү.
0 сэтгэгдэл байна
Уншигчдын бичсэн сэтгэгдэлд Medee.MN хариуцлага хүлээхгүй болно. Манай сайт ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул Та сэтгэгдэл бичихдээ бусдын эрх ашгийг хүндэтгэн үзнэ үү.